ไซนัส เป็นโพรงอากาศที่อยู่บริเวณข้างๆ โพรงจมูก อยู่ในกระดูกใบหน้าหรือกระดูกกะโหลกศีรษะ มีทั้งหมด 4 แห่ง ได้แก่ แก้ม หน้าผาก ด้านข้างลูกตาและหลังต่อมโพรงจมูก ทำหน้าที่ผลิตเมือกสำหรับดักจับฝุ่นและเชื้อโรค เมื่อเยื่อบุโพรงไซนัสเกิดการอักเสบติดเชื้อ ส่งผลให้เกิดการอักเสบต่อโพรงอากาศรอบจมูก

สาเหตุ : จากไข้หวัด ภูมิแพ้ ริดสีดวงหรือเนื้องอกในโพรงจมูก มีสิ่งแปลกปลอมเข้าจมูก กระดูกใบหน้าแตกร้าว หรือผนังจมูกคด

อาการ :

• มีอาการแน่นคัดจมูก หายใจลำบาก เป็นๆ หายๆ หรือตลอดเวลา
• มีอาการปวดบริเวณใบหน้า หรือบริเวณตำแหน่งของไซนัส
• การได้รับกลิ่นลดลงหรือหายไป หายใจมีกลิ่นเหม็น
• มีน้ำมูกข้นเหนียว หรือมีสีเขียวหรือเหลืองข้น
• บางรายหากมีอาการรุนแรงอาจมีไข้สูง หรือตาบวมอักเสบได้

ไซนัสอักเสบ แบ่งออกเป็น 2 ชนิด คือ

1. ไซนัสอักเสบเฉียบพลัน มักเกิดร่วมกับการเป็นหวัด มีอาการน้อยกว่า 12 สัปดาห์
2. ไซนัสอักเสบเรื้อรัง มักเกิดการอักเสบต่อเนื่อง 12 สัปดาห์

การรักษา :

1. การใช้ยารักษา โดยยาที่ใช้รักษาแบ่งเป็นกลุ่ม ได้แก่

• ยาปฏิชีวนะ ได้แก่ ยาเพนนิซิลิน (Penicillin) และยาลีโวฟลอกซาซิน (Levofloxacin)
• ยาสเตียรอยด์พ่นจมูก
• ยาลดบวม ได้แก่ ยาต้านอักเสบกลุ่มสเตียรอยด์และยาหดหลอดเลือด
• การล้างจมูกด้วยน้ำเกลือ

2. การล้างไซนัส ในผู้ป่วยที่มีอาการเรื้อรังและอาการไม่ดีขึ้นจากการใช้ยา มี 2 วิธี คือ

• การล้างไซนัสโดยตรง โดยแพทย์จะทำการเจาะผนังไซนัสในช่องจมูก แล้วทำการล้างตามปกติ
• การล้างไซนัสด้วยเครื่องดูดเสมหะ เป็นวิธีที่ใช้สำหรับเด็ก โดยจะใช้น้ำเกลือผสมยาลดบวมในการล้าง

3. การผ่าตัด หากรักษาด้วยวิธีการอื่นๆ แล้ว แต่ไม่สามารถรักษาให้หายได้ แพทย์จะใช้วิธีการผ่าตัดซ่อมแซมส่วนที่ ผิดปกติ เพื่อให้ไซนัสกลับมาทำงานได้ปกติอีกครั้ง

การป้องกัน :

• ดูแลสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง ป้องกันตนเองจากไข้หวัด ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญของไซนัสอักเสบ
• หลีกเลี่ยงฝุ่นควันและมลภาวะ เมื่อต้องออกนอกบ้าน
• หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่หรืออยู่ใกล้คนสูบบุหรี่ เพราะควันและสารพิษจากบุหรี่จะทำให้เกิดการระคายเคืองในเนื้อเยื่อจมูกและไซนัส ทำให้เกิดการอักเสบ
• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เช่น ผักหรือผลไม้ที่มีสารต้านอนุมูลอิสระ ธัญพืช เนื้อปลา เป็นต้น เพื่อเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง

ด้วยความปรารถนาดีจาก.. คลินิกหู คอ จมูก โรงพยาบาลหัวเฉียว